معرفی و استفاده از Deno: رقیب جدید Node.js در جاوا اسکریپت

سلام به همه خوانندگان عزیز، صادق جعفری هستم. امروز می‌خواهم درباره Deno، یک پلتفرم جدید و جذاب برای اجرای جاوا اسکریپت و تایپ‌اسکریپت صحبت کنم. Deno که توسط رایان دال، خالق Node.js، توسعه داده شده است، به عنوان یک رقیب جدی برای Node.js معرفی شده است. در این مقاله قصد دارم به بررسی مزایا، معایب و نحوه استفاده از Deno بپردازم و آن را با Node.js مقایسه کنم. امیدوارم این مطلب برای شما مفید باشد.

Deno در سال 2018 معرفی شد و به سرعت توجه زیادی را به خود جلب کرد. این پلتفرم با هدف رفع نواقص و مشکلاتی که در Node.js وجود داشت، طراحی شده است. یکی از ویژگی‌های برجسته Deno، امنیت بالا و استفاده از مجوزهای صریح برای دسترسی به منابع سیستم است. برخلاف Node.js، در Deno دسترسی به فایل سیستم، شبکه و محیط تنها با اجازه صریح امکان‌پذیر است که این امر امنیت برنامه‌ها را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.

یکی از تفاوت‌های عمده بین Deno و Node.js، پشتیبانی بومی Deno از تایپ‌اسکریپت است. تایپ‌اسکریپت به عنوان یک زبان برنامه‌نویسی مبتنی بر جاوا اسکریپت که قابلیت تایپ استاتیک را اضافه می‌کند، محبوبیت زیادی پیدا کرده است. در حالی که برای استفاده از تایپ‌اسکریپت در Node.js نیاز به تنظیمات و پیکربندی‌های اضافی است، Deno به صورت پیش‌فرض از تایپ‌اسکریپت پشتیبانی می‌کند و این باعث ساده‌تر شدن فرآیند توسعه می‌شود.

Deno همچنین دارای یک مدیریت پکیج داخلی است که به جای استفاده از npm از URL ها برای وارد کردن ماژول‌ها استفاده می‌کند. این روش باعث کاهش وابستگی به رجیستری‌های مرکزی می‌شود و فرآیند به‌روزرسانی و مدیریت وابستگی‌ها را ساده‌تر می‌کند. علاوه بر این، Deno تمامی ماژول‌های دانلود شده را کش می‌کند و تنها در صورت تغییر URL، مجدداً آنها را دانلود می‌کند که این امر به بهبود عملکرد کمک می‌کند.

از دیگر مزایای Deno می‌توان به ابزارهای داخلی مانند linter و formatter اشاره کرد که کدنویسی را ساده‌تر و منظم‌تر می‌کنند. همچنین Deno دارای یک تست فریمورک داخلی است که امکان نوشتن و اجرای تست‌های واحد را بدون نیاز به نصب کتابخانه‌های اضافی فراهم می‌کند. این ابزارها به توسعه‌دهندگان کمک می‌کنند تا کدهای با کیفیت بالاتر و تست شده‌تری تولید کنند.

حال که با مزایای Deno آشنا شدیم، بد نیست به برخی از معایب آن نیز اشاره کنیم. یکی از نقاط ضعف Deno، اکوسیستم کوچکتر آن نسبت به Node.js است. با توجه به اینکه Node.js سال‌هاست در بازار حضور دارد، کتابخانه‌ها و ابزارهای زیادی برای آن توسعه داده شده است که هنوز در Deno معادل‌های کامل و بالغی ندارند. این مسئله می‌تواند برای توسعه‌دهندگانی که به دنبال استفاده از ابزارهای خاص یا کتابخانه‌های قدیمی هستند، چالش‌برانگیز باشد.

همچنین Deno به تازگی وارد بازار شده و هنوز در حال توسعه و بهبود است. این بدان معناست که ممکن است باگ‌ها و مشکلاتی در آن وجود داشته باشد که نیاز به توجه و حل دارند. از این رو، برای پروژه‌های بزرگ و حساس، ممکن است بهتر باشد تا Deno بیشتر بالغ شود و سپس به استفاده از آن پرداخت.

در ادامه به نحوه نصب و استفاده از Deno می‌پردازیم. نصب Deno بسیار ساده است و تنها با اجرای یک دستور می‌توان آن را نصب کرد. برای نصب Deno در سیستم‌عامل‌های مختلف می‌توانید از دستورات زیر استفاده کنید:

• ویندوز: iwr https://deno.land/x/install/install.ps1 -useb | iex
• مک و لینوکس: curl -fsSL https://deno.land/x/install/install.sh | sh

پس از نصب Deno، می‌توانید با استفاده از دستور deno run کدهای جاوا اسکریپت یا تایپ‌اسکریپت خود را اجرا کنید. برای مثال، برای اجرای یک فایل جاوا اسکریپت با نام app.js، کافی است دستور زیر را اجرا کنید:

deno run app.js
 

همچنین می‌توانید با استفاده از دستور deno test تست‌های واحد خود را اجرا کنید. Deno به صورت پیش‌فرض فایل‌های تست را شناسایی و اجرا می‌کند که این امر فرآیند تست‌نویسی را بسیار ساده‌تر می‌کند.

در نهایت، می‌توان گفت Deno با وجود تازه‌وارد بودن، پتانسیل بالایی برای تبدیل شدن به یک پلتفرم محبوب و قدرتمند در دنیای برنامه‌نویسی دارد. مزایای امنیتی، پشتیبانی از تایپ‌اسکریپت و ابزارهای داخلی آن، Deno را به یک گزینه جذاب برای توسعه‌دهندگان تبدیل کرده است. البته باید توجه داشت که همچنان نیاز به زمان دارد تا اکوسیستم آن بالغ‌تر شود و به سطح پایداری برسد که بتواند به طور کامل با Node.js رقابت کند.

امیدوارم این مقاله توانسته باشد اطلاعات مفیدی درباره Deno و قابلیت‌های آن در اختیارتان قرار دهد. منتظر نظرات و تجربیات شما در مورد استفاده از Deno هستم. با تشکر از همراهی شما، صادق جعفری.